اهمیت دریافت خدمات تراپی برای خودآزاری در بزرگسالان
خودآزاری یکی از مشکلات روانی جدیه که برخلاف تصور خیلیا، فقط مختص نوجوانان نیست و در بین بزرگسالان هم دیده می‌شه. این رفتار معمولاً نشونه‌ای از درگیری‌های عمیق احساسی و مشکلات کنترل هیجاناته. افراد ممکنه برای کنار اومدن با استرس، اضطراب، افسردگی یا احساسات منفی خودشون، به روش‌هایی مثل بریدن پوست، سوزوندن بدن، کوبیدن سر به دیوار یا حتی کندن موهاشون روی بیارن.
خودآزاری یه راه ناسالم برای تخلیه احساسات درونی و کنار اومدن با مشکلاته، اما خبر خوب اینه که تراپی می‌تونه کمک کنه که افراد بفهمن چرا این رفتار رو انجام می‌دن و چطور می‌تونن راه‌های بهتری برای مدیریت احساساتشون پیدا کنن. دریافت خدمات تراپی یه قدم مهم برای درک، کنترل و درمان این مشکل محسوب می‌شه.
چرا افراد به خودآزاری روی میارن؟
خودآزاری معمولاً یه مکانیسم مقابله‌ای برای کنترل احساسات دردناک یا طاقت‌فرساست. دلایل مختلفی برای این رفتار وجود داره که شامل موارد زیر می‌شه:
۱. کنترل احساسات شدید
بعضی افراد وقتی احساس خشم، غم یا ناامیدی زیادی می‌کنن، برای فرار از این احساسات یا کاهش شدت اونا، به خودآزاری روی میارن.
۲. ابراز احساساتی که نمی‌تونن بیان کنن
گاهی افراد نمی‌تونن احساساتشون رو توصیف یا ابراز کنن، بنابراین از طریق خودآزاری سعی می‌کنن این حس‌های درونی رو به بیرون منتقل کنن.
۳. ایجاد حس کنترل در زندگی
بعضیا توی شرایطی که احساس می‌کنن روی هیچ چیزی کنترل ندارن، با خودآزاری سعی می‌کنن یه نوع کنترل روی بدن و احساسات خودشون داشته باشن.
۴. مجازات کردن خود
افراد ممکنه احساس گناه شدید داشته باشن و برای تنبیه خودشون به خودآزاری رو بیارن.
۵. احساس بی‌حسی عاطفی
بعضیا دچار حالتی از بی‌حسی احساسی می‌شن و برای اینکه دوباره «چیزی حس کنن»، به درد فیزیکی پناه می‌برن.
۶. تأثیر تجربیات تلخ گذشته
افرادی که در گذشته دچار سوءاستفاده، تروما یا مشکلات خانوادگی بودن، بیشتر در معرض خودآزاری هستن.
چرا تراپی برای درمان خودآزاری ضروریه؟
خودآزاری معمولاً یه رفتار سطحی نیست و ریشه‌های عمیقی داره. تراپی کمک می‌کنه که این ریشه‌ها شناسایی بشن و فرد یاد بگیره که چطور بدون آسیب زدن به خودش، با مشکلات و احساساتش کنار بیاد.
۱. شناسایی و درک علت اصلی خودآزاری
یه تراپیست کمک می‌کنه که فرد بفهمه چه چیزی باعث می‌شه که به سمت خودآزاری بره و چطور می‌تونه این الگو رو تغییر بده.
۲. آموزش روش‌های جایگزین برای کنترل احساسات
توی جلسات تراپی، افراد روش‌های سالم‌تری برای تخلیه احساساتشون یاد می‌گیرن، مثل نوشتن احساسات، ورزش، نقاشی، مدیتیشن و استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی.
۳. کاهش احساس شرم و گناه
خیلی از افراد بعد از خودآزاری دچار حس شرم و گناه می‌شن که این احساسات می‌تونه چرخه خودآزاری رو تشدید کنه. تراپی کمک می‌کنه که فرد یاد بگیره چطور بدون قضاوت کردن خودش، با این احساسات کنار بیاد.
۴. بهبود مهارت‌های ارتباطی و ابراز احساسات
خیلی از کسانی که خودآزاری دارن، نمی‌دونن چطور احساساتشون رو به اطرافیان بگن. تراپی بهشون کمک می‌کنه که یاد بگیرن چطور با دیگران حرف بزنن و حمایت بگیرن.
۵. کنترل استرس و اضطراب
تراپیست روش‌های علمی برای کنترل اضطراب و استرس آموزش می‌ده تا فرد بدون نیاز به آسیب زدن به خودش، بتونه فشارهای روحیش رو مدیریت کنه.
۶. درمان مشکلات زمینه‌ای مثل افسردگی و اضطراب
خیلی از افرادی که خودآزاری دارن، ممکنه دچار افسردگی یا اضطراب شدید باشن. تراپی به درمان این مشکلات هم کمک می‌کنه.
روش‌های تراپی برای درمان خودآزاری
توی جلسات تراپی، بسته به شرایط هر فرد، روش‌های مختلفی برای درمان خودآزاری استفاده می‌شه. مهم‌ترین این روش‌ها شامل موارد زیر هستن:
۱. شناخت‌درمانی رفتاری (CBT)
این روش کمک می‌کنه که فرد افکار و باورهای ناسالمی که منجر به خودآزاری می‌شن رو بشناسه و تغییر بده.
۲. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)
به افراد یاد می‌ده که احساسات و افکار منفی رو بپذیرن و به‌جای فرار از اونا، راه‌های سالم‌تری برای کنار اومدن پیدا کنن.
۳. دیالکتیک‌درمانی رفتاری (DBT)
این روش مخصوص افرادیه که رفتارهای پرخطر مثل خودآزاری دارن و کمک می‌کنه که احساساتشونو تنظیم کنن و راهکارهای سالم‌تری پیدا کنن.
۴. هنر درمانی و موسیقی‌درمانی
بعضی از افراد با استفاده از نقاشی، موسیقی یا نوشتن می‌تونن احساساتشون رو بهتر بیان کنن و نیاز به خودآزاری نداشته باشن.
۵. خانواده‌درمانی
اگه خودآزاری ریشه توی مشکلات خانوادگی داشته باشه، این روش کمک می‌کنه که خانواده هم توی مسیر درمان همراه بشه.
چطور می‌شه رفتارهای جایگزین برای خودآزاری پیدا کرد؟
علاوه بر تراپی، می‌شه از روش‌های زیر برای کنترل نیاز به خودآزاری استفاده کرد:
۱. استفاده از روش‌های حسی جایگزین (مثلاً نگه داشتن یه قالب یخ توی دست به‌جای بریدن پوست)
۲. نوشتن احساسات توی دفترچه
۳. ورزش کردن یا دویدن برای کاهش تنش‌های روحی
۴. نقاشی کشیدن یا رنگ‌آمیزی
۵. گوش دادن به موسیقی آروم یا موزیکایی که حس بهتری می‌دن
۶. مدیتیشن و تمرینات تنفسی
۷. حرف زدن با یه دوست یا فرد قابل‌اعتماد
چطور اطرافیان می‌تونن به کسی که خودآزاری داره کمک کنن؟
اگه یکی از اطرافیانتون دچار خودآزاریه، این نکات می‌تونه بهتون کمک کنه:
۱. بدون قضاوت بهش گوش بدید.
۲. سرزنش یا نصیحت نکنید، چون ممکنه حالش رو بدتر کنید.
۳. کمکش کنید که یه تراپیست پیدا کنه.
۴. یادآور بشید که تنها نیست و حمایت می‌شه.
۵. صبور باشید؛ تغییر زمان می‌بره.
حرف آخر
خودآزاری یه مشکل جدیه که نیاز به توجه و درمان داره. تراپی یکی از بهترین راه‌های کمک به افرادیه که با این چالش دست‌وپنجه نرم می‌کنن. توی جلسات تراپی، فرد یاد می‌گیره که چرا به خودآزاری روی آورده و چطور می‌تونه بدون آسیب زدن به خودش، احساسات و مشکلاتش رو مدیریت کنه.
اگه خودت یا کسی که می‌شناسی دچار خودآزاریه، یادت باشه که این یه مشکل قابل‌درمانه و با کمک تراپی، می‌شه ازش عبور کرد. حمایت گرفتن از یه مشاور یا تراپیست، اولین قدم برای یه زندگی سالم‌تر و شادتره.