نقش بازی در رشد ذهنی و عاطفی کودک
تا حالا شده با یه بچه بازی کنی و ببینی چطور تو دنیای خودش غرق می‌شه؟
چطور با یه عروسک حرف می‌زنه؟ با یه کارتن خونه می‌سازه؟
اون لحظه‌ها فقط سرگرمی نیستن، لحظه‌های ساختن ذهن و احساسات یه انسان کوچولوئن.
بازی کردن، یه نیاز لوکس یا وقت‌گذرونی نیست.
بازی، زبون کودکانه.
یه راه برای شناخت دنیا، خودش، آدم‌ها و حتی حس‌هایی که نمی‌تونه با کلمات بیان کنه.
چرا بازی برای رشد کودک ضروریه؟
بازی فقط خندوندن و انرژی تخلیه کردن نیست.
بازی به رشد ذهنی، اجتماعی، عاطفی و حتی جسمی بچه کمک می‌کنه.
کودک وقتی بازی می‌کنه:
۱. تمرکز یاد می‌گیره
۲. خلاقیتش رشد می‌کنه
۳. احساساتش رو تخلیه می‌کنه
۴. تعامل اجتماعی رو تمرین می‌کنه
۵. راه حل پیدا کردن رو تجربه می‌کنه
۶. اعتماد به نفسش بالا می‌ره
بازی چطور به رشد ذهنی کمک می‌کنه؟
تو بازی بچه‌ها یاد می‌گیرن «اگر… پس…» یعنی تفکر علت و معلولی
بازی‌های ساختنی و پازل، حافظه و دقت رو قوی می‌کنن
نقش‌بازی کردن باعث تقویت تخیل، درک نقش‌های اجتماعی و حل مسئله می‌شه
حتی بازی‌های بدنی مثل توپ بازی یا دویدن، هماهنگی حرکتی رو تقویت می‌کنن
کودک از طریق بازی، مغزشو تمرین می‌ده… درست مثل ورزش برای بدن.
بازی چطور به رشد عاطفی کمک می‌کنه؟
بچه‌ای که از چیزی می‌ترسه، تو بازی با عروسکش اون ترس رو بازی می‌کنه و آروم می‌شه
اگه از دست کسی ناراحته، تو بازی با لگو یا نقاشی ممکنه اون خشم رو خالی کنه
از طریق بازی، بچه احساساتش رو تجربه، بیان و مدیریت می‌کنه
وقتی یه بچه بتونه احساساتشو تو بازی نشون بده، یعنی داره از درون سالم‌تر می‌شه.
بازی چطور روابط اجتماعی رو تقویت می‌کنه؟
۱. تو بازی‌های گروهی، بچه نوبت گرفتن یاد می‌گیره
۲. می‌فهمه برد و باخت چیه
۳. اشتراک گذاشتن، مذاکره، همکاری… همشون تو بازی تمرین می‌شن
۴. حتی گاهی با دعوا کردن یاد می‌گیره چطور اختلاف حل کنه
۵. بازی، تمرین زندگی اجتماعیه… بدون خطر واقعی.
چه نوع بازی‌هایی برای چه سنی مفیده؟
نوزاد تا ۲ سال: بازی‌های حسی مثل لمس، صداها، آینه، توپ نرم
۲ تا ۵ سال: نقش‌بازی کردن، بازی با خمیر، لگو، رنگ‌آمیزی
۵ تا ۷ سال: بازی‌های ساختنی پیچیده‌تر، پازل، بازی‌های گروهی ساده
۷ سال به بالا: بازی‌های فکری، تیمی، مسئولیت‌دار مثل بازی با قوانین
چه چیزی بازی کودک رو خراب می‌کنه؟
کنترل زیاد والدین
گفتن مداوم «نکن خراب می‌کنی»
آموزش دادن به جای بازی کردن
فشار برای نتیجه گرفتن از بازی
ندادن فضای فیزیکی و زمانی برای بازی
کودک باید آزاد، بدون قضاوت و با خیال راحت بازی کنه تا اثرگذار باشه.
چطور بازی رو به بخشی از رابطه والد-کودک تبدیل کنیم؟
روزانه فقط ۲۰ دقیقه با کودک بازی آزاد انجام بده (بدون گوشی، بدون آموزش، بدون قضاوت)
بذار کودک انتخاب کنه چی بازی کنین
احساساتش رو تو بازی ببین و درباره‌ش حرف بزن
خودتو وارد دنیای خیالی‌ش کن
بهش اجازه بده نقش کنترل‌گر داشته باشه (مثلاً اون مادر باشه، تو بچه!)
بازی و درمان روان
توی تراپی کودک، خیلی وقتا از «بازی‌درمانی» استفاده می‌شه.
چون کودک از طریق بازی:
احساسات سرکوب‌شده‌شو نشون می‌ده
تجربه‌های ناخوشایند رو بازسازی می‌کنه
احساس امنیت پیدا می‌کنه
و کم‌کم خودشو ترمیم می‌کنه
حرف آخر
بازی، کار کودک نیست… زندگی اونه.
اگه می‌خوای کودک سالم‌تر، بااعتمادبه‌نفس‌تر و باهوش‌تری داشته باشی، بازی رو جدی بگیر.
اگه فکر می‌کنی فرزندت دچار اضطراب، پرخاشگری، افسردگی یا گوشه‌گیریه، شاید بازی‌هاش اینو نشون می‌دن.
توی سایت روانشناس مشاورهایی هستن که می‌تونن از طریق بازی‌درمانی بهش کمک کنن.
بازی دنیای بچه‌هاست… بیاین وارد دنیاشون بشیم، نه اینکه فقط از بیرون نگاهشون کنیم.