
ترس از صمیمیت؛ چرا بعضی آدمها از نزدیک شدن فرار میکنن؟
یکی از چیزهایی که خیلی از رابطهها رو به دردسر میندازه اینه که یکی از زوجین، وقتی رابطه داره جدیتر و عمیقتر میشه، یهجوری عقب میکشه.
نه به خاطر اینکه حسش کم شده یا نمیخواد رابطه ادامه پیدا کنه؛ خیلی وقتها خودش هم دقیق نمیدونه چرا این اتفاق میافته.
فقط میفهمه هر وقت صمیمیت زیاد میشه، یه اضطرابی داخلش روشن میشه و ناخودآگاه فاصله میگیره.
خیلیها فکر میکنن «ترس از صمیمیت» یعنی مشکل رفتاری یا بیعلاقگی؛
اما معمولاً پشتش یه ترس قدیمی یا تجربهای ناتمام هست.
این رفتار نشونهی این نیست که فرد نمیخواد رابطه داشته باشه،
بلکه بیشتر نشونهی اینه که با صمیمیت، احساس ناامنی یا فشار میکنه.
صمیمیت دقیقاً چی رو برای بعضیها سخت میکنه؟
صمیمیت یعنی نزدیک شدن؛ یعنی اجازه دادن به اینکه یکی دیگه ما رو واقعاً ببینه.
این نزدیک شدن برای بعضیها یک حس تهدید ایجاد میکنه، نه تهدید بیرونی؛ تهدید احساسی.
مثل اینکه وقتی کسی خیلی نزدیک میشه، کنترل از دست میره یا احتمال آسیب زیاد میشه.
این ترس معمولاً از تجربههای قبلی میاد، حتی اگر فرد خودش ندونه از کجاست.
مثلاً ممکنه در کودکی محبت شرطی بوده، یا احساساتش نادیده گرفته شده، یا در رابطههای قبلی ناامید شده.
پس ذهن یاد گرفته که «نزدیک شدن خطر داره».
۱. ترس از آسیب دیدن دوباره
بعضی آدمها یکبار در گذشته خیلی صمیمی شدند و بعدش ضربه خوردند.
برای همین ناخودآگاه فکر میکنند:
«نزدیک شدن یعنی دوباره درد کشیدن.»
نه اینکه واقعاً این جمله رو به خودشون بگن، ولی این حس درونی کاری میکنه که وقتی رابطه گرم میشه، یههو فاصله بگیرن تا اتفاق بدی نیفته.
این افراد معمولاً مهربانند، احساس دارن، ولی ترس اجازه نمیده احساسشون رو کامل نشون بدن.
۲. ترس از قضاوت شدن یا کافی نبودن
وقتی رابطه نزدیک میشه، آدم خودش رو بیشتر در معرض دیده شدن قرار میده.
بعضیها میترسن اگر واقعیترین بخش خودشون رو نشون بدن، طرف مقابل ممکنه قضاوتشون کنه یا ترکشون کنه.
برای همین با فاصله گرفتن، خودشون رو محافظت میکنن.
نه چون دوست ندارن، بلکه چون حس امنیت لازم برای نشون دادن خودشون رو ندارن.
۳. تجربهی بزرگ شدن در خانوادهای که صمیمیت در اون سخت بوده
اگر کسی در محیطی بزرگ شده که:
احساسات جدی گرفته نشده،
حرف زدن ممنوع یا سخت بوده،
محبت ابراز نمیشده،
یا والدین خودشون هم دور و بیاحساس بودند،
ذهنش یاد گرفته که «نزدیک شدن، طبیعی نیست».
پس در بزرگسالی وقتی صمیمیت شکل میگیره، نمیدونه چطور باهاش کنار بیاد.
نه اینکه نخواد؛ فقط بلد نیست.
۴. ترس از از دست دادن استقلال
بعضی آدمها فکر میکنند صمیمیت یعنی کنترل شدن،
یا اینکه باید بخشی از آزادی و استقلالشون رو کنار بذارن.
برای همین وقتی رابطه خیلی نزدیک میشه، عقبنشینی میکنن تا کنترل زندگیشون از دست نره.
این ترس معمولاً از تجربههایی میاد که در گذشته،
نزدیک شدن به دیگران مساوی بوده با فشار یا محدودیت.
۵. ناتوانی در بیان احساسات
خیلیها بلد نیستن درباره احساسات واقعیشون حرف بزنن.
وقتی ازشون میپرسی «چی شد؟ چرا ناراحتی؟»
واقعاً نمیدونن از کجا شروع کنن.
پس عقب میکشن چون نمیخوان وارد گفتوگویی بشن که براشون سخت یا ترسناکه.این نوع آدمها معمولاً احساس دارن، اما ابزار بیانش رو یاد نگرفتن.
این رفتار چه اثری روی رابطه میذاره؟
وقتی یکی از زوجین از صمیمیت میترسه،
طرف مقابل ممکنه برداشتهای اشتباه کنه:
فکر کنه دوستش ندارن
فکر کنه رابطه سرد شده
یا تصور کنه مشکلی وجود داره که ازش بیخبره
به مرور رابطه به سمت سوءتفاهم میره.
فاصلهای ایجاد میشه که هیچکدوم نمیخواستن، ولی چون از دلیل اصلی خبر ندارن، نمیتونن درست مدیریت کنن.
چطور میشه با ترس از صمیمیت کنار اومد؟
۱. حرف زدن بدون قضاوت
وقتی یکی از زوجین عقبنشینی میکنه، بهجای فشار آوردن یا توقع زیاد، بهتره با لحن آرام و بدون اتهام بپرسیم:
«میخوام بفهمم چی اذیتت میکنه، نه اینکه ازت ایراد بگیرم.»
همین جمله میتونه حس امنیت بده.
۲. ساختن فضای امن
وقتی آدم مقابل حس کنه هرچی بگه باعث دعوا، قهر یا قضاوت میشه، صمیمیت براش سختتر میشه.
اما اگر یاد بگیره میتونه بدون ترس حرف بزنه، کمکم دلش باز میشه.
۳. شناختن ریشهی ترس
خیلی وقتها طرف خودش هم نمیدونه چرا عقب میکشه.
وقتی دلیل پیدا بشه ترس از رها شدن، تجربه قبلی، یا الگوهای کودکی درک رابطه عمیقتر میشه.
۴. کمک گرفتن از تراپی
تراپی یکی از بهترین جاها برای فهمیدن این ترسهاست.
در جلسههای تراپی:
۱. آدم یاد میگیره احساساتش رو بهتر بشناسه
۲. یاد میگیره چطور راحتتر ابراز کنه
۳. یاد میگیره از صمیمیت نترسه
۴. رابطه کمکم گرمتر و سالمتر میشه
خیلی از افراد بعد از تراپی میگن:
«من نمیدونستم چرا عقب میکشم… اما الآن دلیلش رو میفهمم.»
جمعبندی
ترس از صمیمیت نشونهی بیعلاقگی نیست.
نشونهی زخمیه که هنوز التیام پیدا نکرده.
وقتی این ترس دیده و فهمیده بشه، رابطه فرصت پیدا میکنه دوباره نزدیک، گرم و صمیمی بشه.
اگر حس میکنی یکی از شما از نزدیکی فرار میکنه یا صمیمیت براش سخت شده، مشاوره زوجی میتونه کمک کنه دلایلش رو پیدا کنید و قدمبهقدم یک رابطه امنتر بسازید.