
نحوه صحیح صحبت کردن با نوجوانان درباره احساساتشون
نوجوانی یکی از پیچیدهترین و حساسترین دورههای زندگیه. یه دوره پر از هیجان، تغییرات و البته چالشها. تو این سن، نوجوانا یه عالمه حس و حال مختلف رو تجربه میکنن؛ از شادی و هیجان گرفته تا ترس، خشم و غم. اما مشکل اینجاست که خیلی وقتا نمیدونن چطور باید این احساسات رو بیان کنن. اینجاست که والدین و مربیها نقش مهمی پیدا میکنن. اما خب، حرف زدن درباره احساسات اصلاً کار آسونی نیست. حالا سؤال اینه که چطور میتونیم تو این مسیر به خودمون و نوجوانامون کمک کنیم؟ جواب سادهست: با تراپی.
چرا حرف زدن درباره احساسات اینقدر مهمه؟
احساسات مثل نقشه راه هستن. اگه بدونیم چه احساسی داریم و چرا این حس رو تجربه میکنیم، میتونیم بهتر تصمیم بگیریم و رفتار کنیم. اما وقتی این حسها رو سرکوب کنیم یا ندونیم چطور بیانشون کنیم، ممکنه دچار استرس، اضطراب یا حتی افسردگی بشیم.
برای نوجوانا، این موضوع خیلی حساستره. چون اونا تازه دارن خودشون رو میشناسن و با یه عالمه تغییرات جسمی، ذهنی و اجتماعی روبهرو میشن. اگه تو این مسیر تنها بمونن یا نتونن درباره احساساتشون حرف بزنن، ممکنه به اشتباهات یا تصمیمات نادرست کشیده بشن.
تراپی چطور کمک میکنه؟
۱. یاد گرفتن مهارت گوش دادن فعال
خیلیا فکر میکنن گوش دادن فقط به معنای شنیدن حرفای طرف مقابله. ولی گوش دادن فعال یعنی با تمام وجودت به حرفای طرف گوش بدی، بدون اینکه قضاوت کنی یا بخوای سریع جواب بدی. تراپی بهت یاد میده چطور این مهارت رو یاد بگیری و باهاش به نوجوانت نزدیکتر بشی.
۲. درک زبان نوجوانان
نوجوانا یه عالمه حرف دارن، ولی گاهی نمیتونن درست بیانش کنن. ممکنه عصبی بشن، سکوت کنن یا حتی واکنشهای تند نشون بدن. تراپی بهت کمک میکنه زبان این واکنشها رو بفهمی و بتونی احساسات واقعی پشتشون رو کشف کنی.
۳. ایجاد فضایی امن برای گفتوگو
یکی از مهمترین چیزایی که نوجوانا نیاز دارن، یه فضای امنه که توش بتونن بدون ترس یا نگرانی حرف بزنن. تراپیست به والدین یاد میده چطور این فضا رو بسازن. مثلاً:
بدون قضاوت یا سرزنش به حرفاشون گوش بدی.
از زدن برچسبهای منفی به رفتاراشون خودداری کنی.
اجازه بدی خودشون باشن.
۴. مدیریت احساسات خودت
گاهی وقتا والدین یا مربیها هم نمیدونن چطور باید با احساسات خودشون کنار بیان. مثلاً ممکنه عصبی بشی که چرا نوجوانت حرف نمیزنه، یا نگران شی که چرا اینقدر تو خودش فرو رفته. تراپی کمکت میکنه اول با احساسات خودت روبهرو بشی و بعد بتونی بهتر با نوجوانت ارتباط بگیری.
چطور از تراپی استفاده کنیم؟
۱. یاد گرفتن مهارتهای ارتباطی
تراپی بهت ابزارهای ساده و کاربردی یاد میده که چطور مکالمههای سخت رو مدیریت کنی. مثلاً:
چطور سوالای باز بپرسی که نوجوان راحتتر حرف بزنه.
چطور با آرامش و بدون عجله گفتوگو رو پیش ببری.
۲. شناسایی نیازهای نوجوان
هر نوجوانی منحصربهفرده. تراپی کمک میکنه نیازهای خاص نوجوانت رو بهتر بشناسی و بهشون پاسخ بدی.
۳. حل کردن مسائل قدیمی
گاهی وقتا والدین یا مربیها خودشون هم یه سری زخمهای قدیمی از گذشته دارن که روی رفتارشون با نوجوان تأثیر میذاره. تراپی کمکت میکنه این مسائل رو حل کنی و بتونی با ذهن بازتری با نوجوانت رفتار کنی.
یه مثال ساده
فرض کن نوجوانت یه روز از مدرسه برمیگرده و خیلی عصبیه. وقتی ازش میپرسی چی شده، میگه: “هیچی!” و بعد در اتاقش رو میبنده. تو نمیدونی باید چیکار کنی و از یه طرف هم نگرانش میشی. اینجا تراپیست میتونه بهت یاد بده:
چطور با آروم کردن خودت، فضای بهتری برای حرف زدن فراهم کنی.
چطور به جای فشار آوردن به نوجوان، بهش زمان بدی تا خودش آماده حرف زدن بشه.
چطور از جملاتی استفاده کنی که نوجوان حس کنه میتونه بدون ترس حرف بزنه. مثلاً: “میدونم امروز حالت خوب نیست. اگه دوست داشتی حرف بزنی، من اینجام.”
حرف آخر
حرف زدن درباره احساسات با نوجوانا یه چالش بزرگه، ولی شدنیه. خدمات تراپی میتونه بهت یاد بده چطور این چالش رو به یه فرصت تبدیل کنی. وقتی یاد بگیری چطور به نوجوانت گوش بدی، احساساتش رو درک کنی و فضایی امن برای گفتوگو ایجاد کنی، نه تنها رابطهتون بهتر میشه، بلکه به نوجوانت کمک میکنی تو این دوران حساس، قویتر و مطمئنتر باشه.